သန္လ်က္အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(နွစ္ဖက္အသြား ဓါးလွံ)
===•===•===•===•===•===•===•
သန္လ်က္ဆိုသည္မွာ ေရွးအခါက ျမန္မာဘုရင္မ်ား
စစ္သူရဲေကာင္းမ်ားသာ ကိုင္စြဲရေသာ ထက္ရွလြန္းသည့္ စစ္လက္နက္တစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။သန္လ်က္ကို ထိုးရာ၌၎၊ ခုတ္ရာ၌၎ အသုံးျပဳနိုင္သည္။
မင္းေျမႇာက္တန္ဆာ ငါးပါးတြင္ သန္လ်က္သည္ မပါမျဖစ္ပါဝင္ရေသာမင္းေျမာက္တန္ဆာတစ္ခု
လည္းျဖစ္သည္။
မင္းခမ္းမင္းနားမ်ားတြင္ သန္လ်က္ကို လကၤ်ာမင္းခမ္းေတာ္အျဖစ္ ေတြ႕ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ `လကၤ်ာေတာ္က၊ ေရႊေလွာ္သိဂၤါ၊ မ်က္စိႁမႊာသား၊ ရတနာသန္လ်က္၊ လၽွံလက္ လၽွပ္လၽွပ္၊ သားၿမီးယပ္ႏွင့္....´ စသည္ျဖင့္ စပ္ဆိုခဲ့ၾကသည္။
ေရွးအခါက ထီးျဖဴေဆာင္းမင္းမ်ားသာ ကိုင္စြဲေလ့ရွိေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္
ဘုရင္၏ ခ်ီးေျမာက္မွဳ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ဘြဲ႕တံဆိပ္ရစစ္သူရဲေကာင္းတို႔ ကိုင္စြဲခြင့္ရျကပုံကို ရာဇဝင္ သမိုင္းမ်ားတြင္ေလ့လာ ေတြ႕ရွိနိုင္သည္။
သန္လ်က္ ျပဳလုပ္ရာတြင္ လုပ္ေသာသံသည္ အလြန္ေကာင္းမြန္ရသည္။ငွက္ခါးေရာင္အဆင္းရွိေသာ သံစိမ္းခဲကိုသာ အသံုးျပဳရသည္ဟု အဆိုရွိသည္။
အဆင့္ဆင့္လက္ဆင့္ကမ္းခဲ့ၾကေသာ ျမန္မာ့အဂၢိရိတ္နည္း၊ျမန္မာ့ ပန္းပဲပညာျဖင့္ သန္လ်က္ေကာင္းတစ္ခုျပဳလုပ္ပံုအဆင့္ဆင့္မွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္။
သန္လ်က္ေကာင္းတစ္ခုလုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ေရွးဦးစြာ ေခ်းခၽြတ္ၿပီး သန္႕စင္ေနေသာသံေကာင္းကို ႀကိဳးၾကာငွက္၏ဝမ္းတြင္ အႀကိမ္ႀကိမ္ထည့္သြင္းၿပီး သံဓာတ္ကိုျမင့္တင္ေပးရသည္။
ထို႕ေနာက္ ေႂကြရည္ျပည့္လုပ္ထားေသာ
မီးျပင္းခံ လံုတြင္ထည့္ကာ
ရွားမီးႏွင့္တိုက္ကာ ႀကိဳရသည္။ ပတၱျမားေသြးေရာင္၊
ပုစြန္ဆီေရာင္စသည္ျဖင့္ တေျဖးေျဖးအေရာင္ေျပာင္းလာၿပီး၊ သိဂႌေရႊေရာင္အဆင္းရလာမွသာ သံပူရည္ကို
ပံုစံခြက္ထဲေလာင္းထည့္ကာပံုေလာင္းရသည္။
ရလာေသာပံုစံၾကမ္းကိုမွ ေပေပၚတင္ကာ မီးျပ၊ေရခ်ၿပီး အႀကိမ္ႀကိမ္ တူျဖင့္ထုႏွက္ရသည္။
တေျဖးေျဖးပံုစံက်ကာ မာေက်ာပါးလြာလာေသာ
ဓားသြားကို ေလတြင္ခုတ္ကာ စမ္းရသည္။ ဓားအလြဲ အခုတ္တြင္ ေလတိုးသံမၾကားရေတာ့မွ တူျဖင့္ထုျခင္း၊မီးျပ၊ ေရခ်ျခင္း ၿပီးသည္ဟု အယူရွိသည္။
ရလာေသာဓားသြားကိုဦးစြာ ယင္းတိုက္သားျဖင့္အ႐ိုးတပ္ရသည္။ ထို႕ေနာက္ မုန္႕ညႇင္းဆီျဖင့္ပြတ္ကာ လိပ္သည္းေက်ာက္ေပၚတြင္တင္ကာ အေရာင္ထြက္ေအာင္ ေသြးေပးရသည္။ ေနေရာင္တြင္ေထာင္ကာၾကည့္က မွန္ကဲ့သို႕ ၾကည္လင္ၿပီးအေရာင္ၿငီးၿငီးေတာက္လာ
သည့္အထိေသြးေပးရသည္။ ၿပီးမွသာ လိုခ်င္ေသာဓားသြားပံုစံအတိုင္း ထက္ျမလာေအာင္
သဲေက်ာက္တြင္တင္ကာ အခ်ိန္အေတာ္ယူၿပီးေသြးျခင္းအမွဳ႕ျပဳရသည္။
ၿပီးမွသာ ေနာက္ဆံုးအဆင့္အေနျဖင့္ ဆင္စြယ္႐ိုးတပ္ကာ ခ်ိတ္ရည္ေလာင္း၊ခဲရည္ေလာင္းၿပီး ဓားကိုေနာက္ပိတ္ရသည္။ထို႕ေနာက္ ဓား႐ိုးေပၚတြင္ေရႊပိန္းခ်ျခင္း၊ ေက်ာက္စီျခင္း၊ ဓားသြားေပၚတြင္ ျခဴးႏြယ္မ်ား စာမ်ားေရးထြင္းျခင္း လုပ္ရသည္ဟု သိရသည္။
ထိုနည္းအဆင့္ဆင့္တိုင္းတြင္ ပန္းပဲဆရာသည္ ငါးပါးသီလလံုျခင္း၊ အသားႀကီးငါးႀကီး စားျခင္းကိုေရွာင္က်ဥ္ျခင္း စတာေတြကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မွသာသန္လ်က္ေကာင္း၊ ဓားေကာင္းလုပ္ရာသည္ဟု အဆိုရွိသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ သန္လ်က္သည္ အထူးျပဳလုပ္ထားေသာ းဓားေကာင္းတစ္ခုျဖစ္ကာ
ထက္ျမက္လြန္း၍ ဆင္ေပါက္ လည္တိုင္ကိုပင္တိကနဲ ျဖတ္နိုင္ေလာက္သည္ဟု အမွတ္သညာ ျပဳခဲ့ၾကေပသည္။
ေထာင္ထားေသာ ဓားသြားေပၚကို ဆံပင္တစ္ေခ်ာင္းရိုက္ခ်ကာ ယင္းဆံပင္တိကနဲျပတ္က်သြားမွသာ ဓားသန္လ်က္ဟု သမုတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ရာဇဘိေသကက်မ္း၌ပါရွိသည္။
သန္လ်က္သည္ အသြားႏွစ္ဖက္ရွိေသာ ဓားဟု ဆိုခဲ့ေသာေၾကာင့္ သန္လ်က္ႏွင့္ ဓားကို ေပါင္းစပ္ကာ "သန္လ်က္ဓား"ဟုလည္း သုံးခဲ့ၾကသည္။ အသြားႏွစ္ဖက္ရွိေသာ သန္လ်က္ အစစ္ကိုသာ သန္လ်က္ဓားဟု ေခၚ႐ုံမၽွမက ေနာင္အခါတြင္ အသြားထက္ျမက္သည့္ ဓားကိုပင္ သန္လ်က္ဓားဟုလည္း တင္စားေခၚေဝၚခဲ့ၾကသည္။
သန္လ်က္ ဟူသည္ကား အျခားေသာ သံႏွင့္လုပ္ထားေသာ လက္နက္တိုင္းကို ပိုင္းျဖတ္ႏိုင္ေသာ မာေက်ာလွေသာ လက္နက္အထူး လက္နက္ဘုရင္လည္းျဖစ္သည္။
သန္လ်က္ကို ဘုန္းကံရွိေသာ ေယာက်ၤားျမတ္ေတြသာ ကိုင္စြဲႏိုင္တယ္လို႕ အယူရွိၾကပါတယ္။
ရာဇဝင္က်မ္းအဆိုအရ
သန္လ်က္ ၂ မ်ိဳးရွိသည္။ တစ္ဖက္သာ အသြားရွိေသာ ဧကေတာဓာရ သန္လ်က္ႏွင့္ ႏွစ္ဖက္သြားရွိေသာ ဥဘေတာဓာရ သန္လ်က္ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ဦးဖ်ား စဥ္းငယ္ညြတ္ေသာ ဧသာဂၢသန္လ်က္ႏွင့္ ဦးဖ်ားမညြတ္ဘဲ အစဥ္အတိုင္း ဦးဖ်ား ေသးေသာ ဥဇုဂၢသန္လ်က္ဟူ၍လည္းေကာင္း ႏွစ္မ်ိဳးခြဲၾကသည္။
ျမန္႔မာရာဇဝင္က်မ္းလာ သန္လ်က္ပံုစံမ်ားကေတာ့
ႀကိဂံခြ်န္ကဲ့သို႕ အရင္းျပား၍အဖ်ား ခၽြန္သြားေသာ ပံုစံႏွင့္ အရင္းသြယ္ကာ အဖ်ားႀကီးသြားေသာ ပံုစံဟူ၍ ၂ မ်ိဳးေတြ႕ရသည္။ ပထမပံုစံကို ထီးျဖဴေဆာင္းမင္းမ်ား ကိုင္ေဆာင္ေလ့ရွိၿပီး၊ ဒုတိယပံုစံကိုေတာ့ စစ္သူရဲမ်ား ကိုင္ေလ့ရွိသည္ဟု ေလ့လာေတြ႕ရွိရသည္။
သန္လ်က္၏ အသြား အလ်ားပမာဏသည္ သုံးဆယ့္သုံးသစ္၊( သံုးေပ နီးပါး) အခ်ိန္ပမာဏသည္ သုံးဆယ့္သုံးပိုလ္ဟူ၍ ေသနကဇာတ္၊ ပဥၥာဝုဓဇာတ္တို႔၌ လာသည္။
ရာဇဝင္၌
နားေတာင္းမ်ားမင္း၏ ေယာက္ဖေတာ္ မင္းအနႏၲသူရိယသည္ ဒုတိယ နရပတိစည္သူ လက္ထက္ေတာ္တြင္ သူရဲေကာင္း ရန္မန္ငေထြးအျဖစ္ႏွင့္ ေရဝယ္ဆင္း၍ ငုပ္ၿပီးေသာ္ မင္းႀကီး၏ ေဖာင္ေတာ္ကို ေက်ာကုန္းထက္ရြက္၍ ခ်ဳပ္ကိုင္ေသာ မိေခ်ာင္းအား သန္လ်က္ျဖင့္ ထိုးသတ္ခဲ့ဘူးေပသည္။
ဗုဒၶဝင္၌လည္း ဘုရားေလာင္း သိဒၶတၳမင္းသားသည္
လက္စြဲေတာ္ သန္လ်က္ျဖင့္ ဆံေတာ္ကို ပယ္ျဖတ္ကာ ေကာင္းကင္သို႔ပစ္တင္သည္လို႔ပါရွိပါသည္။
ထို႕ေၾကာင့္ သန္လ်က္ဟူေသာ ဓားလက္နက္သည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀၀-၃၀၀၀ ခန္႔ကတည္းက ရွိခဲ့ေသာ ရတနာလက္နက္ တခုအျဖစ္မွတ္ယူႏိုင္ပါတယ္။
အခုအခါမွာေတာ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အမ်ိဳးသားျပတိုက္တြင္
ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္တည္ မင္းတရားႀကီး အေလာင္းဘုရားဦးေအာင္ေဇယ် ကိုင္ေဆာင္ခဲ့ေသာ
သန္လ်က္ဓါး ကို သမိုင္းစိတ္ဝင္စားသူမ်ားေလ့လာႏိုင္ေအာင္ ျပသထားရွိပါသည္။
ကိုးကား။ ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း
ရာဇဘိေသကက်မ္း
မွန္နန္းရာဇဝင္
ဇိနတၱပကာသနီ ဗုဒၶဝင္က်မ္း
ျမန္မာ့ အဂၢိရိတ္က်မ္း
မူလေရးသားသူကို အသိအမွတ္ျပဳပါသည္ ။
ေရွးသမိုင္းစာအုပ္မ်ားကိုအေျခခံထားေသာေႀကာင့္
လက္ေတြ႕နွင့္ေတာ့ အနည္းငယ္ကြာျခားတတ္တယ္
အဘယ္ေႀကာင့္ဆိုေသာ္ သမိုင္းဆရာမ်ားက ပန္းပဲမထုတတ္ျခင္းေႀကာင့္ ပန္းပဲနဲ႕ပါတ္သက္သည္ကို ေရးသားေသာအခါ အပို အလိုမ်ား ျဖစ္သြားတတ္ႀကပါသည္။
ကိုစစ္(ရွမ္းျပည္)
No comments:
Post a Comment